قصه شناسی افسانۀ نخودی
Authors
abstract
چکیده«نخودی» از افسانه های معروف سحر و جادو ایرانی است که ده ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصّه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت های ایرانی، ده ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش های متفاوت ادامه می یابند. در این مقاله 18 روایت موجود در سه گروه با عنوان نخودی و حق ستانی از شاه (تیپ 715)، نخودی و دیو (بدون کد جهانی) و نخودی و دزدان (تیپ 700) به همراه مهم ترین بن مایه های داستانی بررسی می شود. هدف این مقاله جدای از معرفی یک افسانۀ کهن عامیانه ایرانی، ارائۀ نمونه مطالعۀ موردی یک افسانه و قصّه شناسی آن بر اساس منابع چاپی است.«نخودی» از افسانه های معروف سحر و جادو ایرانی است که ده ها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق می شود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایت های ایرانی،ده ها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده می شود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایت ها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنش های متفاوت ادامه می یابند.
similar resources
قصهشناسی افسانۀ نخودی
چکیده«نخودی» از افسانههای معروف سحر و جادو ایرانی است که دهها روایت آن در مناطق مختلف وجود دارد. در این قصّه، موجودی نیمه و کوچک با کمک حیوانات وحشی موفق میشود حق خود را از شاه بگیرد. جز روایتهای ایرانی، دهها روایت در ادبیات کودک جهان از این داستان دیده میشود و معادل تیپ 700 و 715 جهانی آرنه تامسون است. تمام روایتها آغازی واحد دارند که تولد قهرمان است و با کنشهای متفاوت ادامه مییابند. د...
full textریخت شناسی قصه های ایرانی با تمرکز بر نقش زن و قصه های آذربایجان
در سال 1920ویلادیمیر پراپ با عرضهی نظریهی ریختشناسی باب جدیدی را به روی قصهپژوهان سراسر جهان گشود. نگاه او به ساختار قصهها امکان مطالعهی آنها را به شیوهای علمی و کاربردی به پژوهشگران میداد. در این شیوه پژوهشگر با مطالعهی ساختار قصه به الگوهای مشخصی دست مییابد که در همهی قصهها یکسان است. این الگوها وجود نظامی سازمانی را نشان میدهد. این نظام از اجزای مشخصی تشکیل میشود که شامل شخصیت...
full textافسانۀ مرگ یزدگرد بزهگر
افسانة مشهور مرگ یزدگرد یکم (399-420 م) آشکارا ساخته و پرداختۀ بزرگان و موبدان زردشتیِ دورۀ ساسانیان بود که با ترجمة خداینامه و با کمک تاریخنویسان عرب و ایرانی روزگار اسلامی بر آن آگاهی یافتند. طبق اجزای داستان مزبور مردم مرگ یزدگرد را خواست خداوند و اسب را فرشتة خداوند برای کشتن یزدگرد و برای رهانیدن آنها از بیدادگریهای وی دانستند. پرسش این است که چرا در دورۀ ساسانیان چنین داستانی دربارۀ م...
full textافسانۀ ماهیت استدلال
در این مقاله تلاش شده سؤالات ذیل مورد بحث و تأمل قرار گیرد: آیا استدلالهای اقامهشده و اقامهنشده دارای ماهیتی، جوهری، و یا ذاتی فراتاریخی و جهانشمول هستند و بر سر آن هم اجماع تام و تمامی همواره وجود داشته و خواهد داشت؟ چرا بسیاری از استدلالهای تاریخ فلسفه که زمانی متقاعدکننده بودند قدرت خود را از دست دادهاند؟ هنگامی که ما میگوییم «من با این استدلال شما قانع(یا متقاعد) شدم» آیا مراد ا...
full textقصه شناسی تطبیقی با رویکرد کهن الگویی
خاستگاه جمعی و عمیق قصهها سبب ایجاد شباهتهای شگفتانگیز در میان قصههای ملل مختلف شده است. در کنار دیدگاههایی که دربارۀ خصلت آموزشی قصه و ارتباط آن با دوران بلوغ و مسائل جنسی مطرح است، دیدگاههای دیگر نیز بر ارتباط قصه با الگوهای جمعی و اساطیری تأکید دارند. براین اساس، قصه دربردارنده حرکت درونی انسان برای رسیدن به انسجام و یکپارچگی است و روند آن بر ارتباط بین خودآگاه و ناخودآگاه متمرکز شده ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
مطالعات ادبیات کودکجلد ۷، شماره ۲، صفحات ۷۵-۱۰۰
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023